Uniek expressief toetsenbord met 5D Touch en nauwkeurige silicone toetsen.
De Roli Seaboard 2 is een innovatieve MIDI-controller met een uniek speeloppervlak dat gebruikmaakt van 5D Touch-technologie. Dit betekent dat je met elke vinger meerdere expressieve parameters kunt aansturen, wat zorgt voor een ongekende muzikale expressie en precisie. Het is alsof je een nieuw instrument ontdekt.
In deze review duik ik in mijn ervaring met de Seaboard 2, van de expressieve mogelijkheden tot de software-integratie. Ook neem ik de feedback van andere gebruikers mee om een breder beeld te schetsen van wat je kunt verwachten.
De Roli Seaboard 2 onderscheidt zich vooral door zijn geavanceerde 5D Touch-technologie. Dit betekent dat je niet alleen de standaard pitch bend of mod wheel hebt, maar dat elke vinger afzonderlijk meerdere expressieve parameters kan aansturen. Denk aan vibrato door een subtiele wiggle, glijden tussen noten en organische swells die veel natuurlijker klinken dan bij traditionele controllers. Het is een stuk preciezer en muzikaler dan wat je gewend bent, en dat voor alle vingers tegelijk. Dat opent echt deuren naar het spelen van authentieke articulaties, of je nu een viool, een orkest of iets compleet nieuws wilt nabootsen.
Bij de Seaboard 2 krijg je standaard de Equator2 synth meegeleverd, een veelzijdige software met zes verschillende geluidsbronnen en meer dan 1400 presets. Die presets variëren van realistische instrumentklanken tot experimentele geluiden, waardoor je eindeloos kunt experimenteren. Equator2 is specifiek ontworpen voor de Seaboard 2, wat betekent dat het de expressieve mogelijkheden van de hardware optimaal benut. Het is dus niet zomaar een synth die erbij zit, maar echt een integraal onderdeel van de ervaring.
De Seaboard 2 heeft een aluminium chassis dat steviger en duurzamer is dan eerdere modellen. De Keywave2 speeloppervlakte is vernieuwd met een verfijnde vorm en precisie frets, wat het intuïtiever maakt voor pianisten en toetsenisten die overstappen. De toetsen zijn breder geworden met geprofileerde ribbels en scherpere randen, wat zorgt voor nauwkeuriger spel en meer nuance in expressie. Het oppervlak zelf is gemaakt van silicone, een materiaal dat Roli al meer dan tien jaar gebruikt en dat zich bewezen heeft qua duurzaamheid en speelgevoel.
Seaboard 2 is een MIDI-controller zonder eigen geluidsgenerator, dus je hebt altijd software nodig om geluid te produceren. Het werkt via USB-C en heeft ook een MIDI Out-poort, waardoor het compatibel is met vrijwel alle DAW’s en softsynths, plus hardware synthesizers. Hoewel het het beste samenwerkt met MPE-compatibele software zoals Roli’s eigen instrumenten, is het niet beperkt tot die omgeving. Een belangrijk detail: Seaboard 2 heeft geen DNA Connectors, dus je kunt hem niet fysiek koppelen aan bijvoorbeeld Piano M zoals bij Seaboard M wel kan.
Seaboard 2 is eigenlijk de nieuwe naam voor wat eerder Seaboard RISE 2 heette; functioneel zijn ze identiek. Voor wie al een RISE 2 heeft verandert er niets behalve de naamgeving in software-updates. De keuze voor 49 toetsen blijft populair omdat dit bereik volgens Roli ideaal is voor de meeste spelers - niet te compact maar ook niet te groot. Er zijn geen plannen om weer een kleinere 25-toetsen versie uit te brengen; daarvoor kun je beter naar de Seaboard M kijken, die compacter is met 24 miniatuur Keywaves.
Buiten de toetsen zelf biedt Seaboard 2 extra expressiemogelijkheden via ingebouwde faders voor expression control en een X/Y-pad waarmee je nog meer parameters kunt sturen tijdens het spelen. Ook de softwarekant kreeg aandacht: Roli Dashboard is vernieuwd met verbeterde visuele feedback op de 5D Touch-parameters zodat je instellingen makkelijker kunt finetunen.
De kern van wat deze video over Seaboard 2 duidelijk maakt: het draait om expressiviteit die veel verder gaat dan traditionele controllers dankzij 5D Touch, gecombineerd met een robuuste bouw en een speciaal ontwikkelde synth (Equator2) die alles uit die expressie haalt. De fysieke verbeteringen maken het toegankelijker voor toetsenisten die gewend zijn aan piano-achtige sensaties zonder in te leveren op flexibiliteit of innovatie. En hoewel het geen standalone instrument is, integreert het soepel in moderne studio-omgevingen dankzij uitgebreide connectiviteit.
De Seaboard 2 is echt een pareltje als het gaat om expressief spelen, en dat komt vooral door de 5D touch-technologie. Sanjay C, een bekende YouTuber die in 2022 de Seaboard Rise 2 onder de loep nam, is erg enthousiast over de nieuwe Precision Frets. Hij legt uit dat deze voelbare frets helpen om preciezer te spelen zonder het glijdende karakter van de toetsen te verliezen. Dit betekent dat je makkelijker en nauwkeuriger kunt spelen, vooral bij snelle passages of dicht bij elkaar liggende noten. Sanjay zegt dat hij zijn speelstijl iets heeft moeten aanpassen, maar dat het uiteindelijk een verbetering is voor de precisie en controle.
TAETRO uit 2022 is ook helemaal weg van de expressieve mogelijkheden van de Seaboard 2. Hij benadrukt hoe het siliconen oppervlak niet alleen aanslag en snelheid registreert, maar ook druk, glijden en vibrato per individuele noot. Dit maakt het mogelijk om met name akoestische instrumenten zoals strijkers veel realistischer na te bootsen dan met traditionele keyboards. Tijdens zijn muzikale demo laat TAETRO horen hoe hij complexe passages speelt die bijna klinken alsof ze door een echte violist worden uitgevoerd.
Qua software is er veel lof voor Equator 2, de synth die speciaal ontworpen is om optimaal gebruik te maken van de MPE-mogelijkheden van de Seaboard. Sanjay C prijst deze plugin als een krachtige tool met meer dan 1400 presets die standalone of binnen een DAW kunnen draaien. De integratie met Ableton Live Lite - sinds versie 11 MPE-compatibel - biedt volgens hem een grote stap vooruit voor gebruikers van Seaboards.
Heen, hoofd film- en muziekproductie bij ROLI in 2023, geeft praktische tips over hoe je optimaal gebruik kunt maken van de vijf dimensies: strike, press, slide, glide en lift. Hij raadt aan om bij het uitproberen van nieuwe geluiden meteen alle vijf dimensies te testen om snel een idee te krijgen van wat het geluid kan doen. Heen wijst ook op de mogelijkheid om via het Roli Dashboard parameters zoals gevoeligheid aan te passen, wat veel flexibiliteit geeft.
De fysieke aspecten van de Seaboard 2 worden niet vergeten. Sanjay C merkt op dat het uiterlijk is veranderd naar een frisse blauwe kleur en dat er nu USB-C-connectiviteit is naast MIDI-poorten en Bluetooth met lage latency. De mogelijkheid om draadloos te werken wordt ook door TAETRO geprezen; hij noemt hoe naadloos dit werkt met Ableton Live zonder ingewikkelde setups.
TAETRO beschrijft verder hoe de toetsen lichte groeven hebben waardoor je beter je plek voelt zonder dat het aanvoelt als een conventioneel keyboard. Deze tactiele feedback helpt bij het spelen van complexe passages zonder te veel naar beneden te hoeven kijken.
Hoewel er veel lof is voor de Seaboard 2, zijn er ook enkele kritische noten. Sanjay C geeft toe dat hoewel hij enthousiast is over de precisieverbeteringen, het geen revolutie is maar meer een evolutie ten opzichte van eerdere modellen. Hij adviseert gebruikers die twijfelen tussen een traditionele MIDI-controller of een Seaboard Rise 2 om deze laatste als tweede controller te zien vanwege zijn unieke expressieve mogelijkheden.
Heen waarschuwt gebruikers om niet te hard op de toetsen te drukken omdat de sensor een maximum drukpunt heeft; harder drukken heeft geen effect op het geluid en kan vermoeiend zijn. Hij benadrukt het belang van bewust omgaan met alle vijf dimensies voor optimale prestaties.
Zowel Sanjay C, TAETRO, als Heen onderstrepen dat de Seaboard 2 vooral geschikt is voor muzikanten die op zoek zijn naar nieuwe manieren om expressie in hun spel te brengen. Hoewel het misschien niet voor elk nummer geschikt is, biedt deze controller ongeëvenaarde mogelijkheden voor die momenten waarop je echt iets bijzonders wilt creëren.
| Toetsenbord | 49 Keywave2 toetsen |
| Speeloppervlak | Silicone met precision frets |
| Expressie | 5D Touch technologie |
| Behuizing | Aluminium |
| Aansluitingen | USB-C, MIDI Out (3,5 mm TRS) |
| Software meegeleverd | Equator2, Ableton Live Lite, ROLI Studio |
| MPE compatibiliteit | Ja |
| Bedieningselementen | Expressiefaders, X/Y-pad |
| Batterijduur | Ongeveer 8 uur speeltijd |
| Afmetingen | 834 mm x 210 mm x 230 mm |
| Gewicht | Ongeveer 5,5 kg |
| MIDI controller | Ja, geen ingebouwde geluidsengine |
| Duurzaamheid materialen | Duurzaam silicone en aluminium chassis |
| Prijsklasse | Midden tot hoog segment |
| Doelgroep | Pianisten en toetsenisten |
De Roli Seaboard 2 heeft me echt verrast met zijn innovatieve benadering van muziek maken. Het is niet zomaar een MIDI-controller; het is een instrument dat je uitnodigt om je creativiteit te verkennen. De 5D Touch-technologie geeft je de vrijheid om muziek op een manier te benaderen die veel verder gaat dan traditionele toetsenborden. Voor mij voelde het alsof ik eindelijk de controle had over elke nuance, elke vibrato en glissando, alsof ik een orkest onder mijn vingertoppen had.
Voor muzikanten die graag experimenteren en diep in hun muzikale expressie willen duiken, is de Seaboard 2 een uitstekende keuze. Het is ideaal voor wie niet bang is om zijn speelstijl aan te passen en nieuwe technieken te leren. Maar als je meer houdt van de klassieke piano-ervaring zonder al te veel gedoe, dan is dit misschien niet jouw ding. Het vraagt om een open geest en een beetje geduld om de mogelijkheden ten volle te benutten.
Al met al is de Seaboard 2 een krachtige tool voor de avontuurlijke muzikant. Het biedt een ongeëvenaarde speelervaring die je muziek naar een hoger niveau kan tillen. Echt iets voor wie zijn muzikale horizon wil verbreden.
| 8 | Beginners en hobbyisten |
| 9 | Gevorderden en professionals |
| 7 | Prijs-kwaliteitverhouding |
* In mijn oordeel neem ik de geschiktheid voor de doelgroep mee.
Roli heeft een reputatie opgebouwd als een innovatief merk in de muziektechnologie, vooral door hun focus op expressieve technologieën zoals MPE. Veel gebruikers waarderen de unieke speelervaring en de compacte, draagbare vormfactor van hun producten. De verlichting van de toetsen en de Bluetooth-connectiviteit worden vaak geprezen, net als de integratie van hardware en software die muziekcreatie toegankelijker maakt.
Toch zijn er ook kritische noten. De kwaliteit van de toetsen wordt regelmatig bekritiseerd vanwege hun gladheid en het vereiste krachtgebruik, wat kan leiden tot ongewenste "ghost presses". Daarnaast zijn er klachten over softwarecompatibiliteit en bugs, vooral bij de 'Roli Learn' app. Klantenservice wordt als responsief gezien, maar er zijn problemen met productdistributie en ondersteuning. Ondanks deze uitdagingen blijft Roli een merk dat gewaardeerd wordt voor zijn innovatieve benadering.
De LinnStrument 128 is een interessante optie als je op zoek bent naar een expressieve controller. Net als de Seaboard 2 biedt het multidimensionale expressie, maar in plaats van het golvende oppervlak krijg je hier een raster van drukgevoelige pads. Het is compacter, wat het ideaal maakt voor muzikanten die veel onderweg zijn. Bovendien is het vaak iets vriendelijker voor je portemonnee. Het verschil in interface kan echter een andere speelervaring bieden, dus dat is iets om in gedachten te houden.
Als je echt iets unieks zoekt, dan is het Haken Continuum Fingerboard misschien wel wat voor jou. Dit instrument biedt een glad oppervlak voor naadloze glissando's en expressieve controle. Anders dan de Seaboard 2 heeft het Continuum een ingebouwde geluidsengine, waardoor je het standalone kunt gebruiken. Wel moet je rekening houden met een hoger prijskaartje, wat voor sommige muzikanten een struikelblok kan zijn. Maar als geld geen probleem is en je wilt maximale expressiviteit, dan is dit zeker een optie om te overwegen.
De Sensel Morph biedt een modulaire benadering van expressieve controle. Met verschillende overlays, waaronder de Buchla Thunder, kun je de Morph aanpassen aan je behoeften. Het is compact en lichtgewicht, ideaal voor mobiele muzikanten. Hoewel het goedkoper is dan de Seaboard 2, moet je wel extra overlays aanschaffen voor specifieke functionaliteiten, wat de kosten kan verhogen. De veelzijdigheid maakt het echter aantrekkelijk voor wie graag experimenteert met verschillende speelstijlen.
De K-Board Pro 4 van Keith McMillen is een andere interessante keuze. Het biedt polyfone aftertouch en MPE-ondersteuning, net als de Seaboard 2, maar gebruikt traditionele toetsen in plaats van het golvende oppervlak. Dit kan aantrekkelijk zijn voor muzikanten die gewend zijn aan conventionele keyboards maar toch op zoek zijn naar meer expressieve mogelijkheden. Het is meestal goedkoper dan de Seaboard 2 en robuust genoeg om mee te nemen naar optredens.
De Roli Seaboard 2 is een expressieve MIDI-controller met 49 toetsen, ontworpen voor muzikanten die op zoek zijn naar meer dynamiek en expressie in hun spel. Het maakt gebruik van 5D Touch-technologie, waardoor je niet alleen noten kunt aanslaan, maar ook druk, glijden en vibrato kunt toevoegen aan elke noot. Dit maakt het een veelzijdig instrument voor zowel live optredens als studio-opnames.
In tegenstelling tot traditionele keyboards heeft de Seaboard 2 een siliconen speeloppervlak met Keywave2-technologie, waarmee je vijf dimensies van aanraking kunt gebruiken: aanslag, druk, glijden, slide en lift. Dit biedt veel meer expressiemogelijkheden dan de standaard aanslaggevoeligheid van conventionele keyboards.
Bij de Seaboard 2 krijg je de Equator2 synth meegeleverd, een veelzijdige software-synth met meer dan 1400 presets. Daarnaast ontvang je Ableton Live Lite en ROLI Studio, plus de nieuwste versie van ROLI Dashboard voor het aanpassen van instellingen via verbeterde 5D-visualisaties.
Ja, de Seaboard 2 werkt met alle grote DAW’s en softsynths. Het biedt de beste expressieve mogelijkheden in combinatie met MPE-compatibele software zoals ROLI’s eigen instrumenten. De USB-C- en MIDI Out-poorten zorgen voor brede compatibiliteit.
5D Touch op de Seaboard 2 laat je vijf verschillende manieren van aanraking gebruiken: Strike (aanslag), Press (druk), Glide (horizontaal bewegen), Slide (verticaal bewegen) en Lift (loslaten). Dit geeft je veel controle over hoe elke noot klinkt en evolueert tijdens het spelen.
Precision frets zijn voelbare ribbels op het Keywave2-oppervlak van de Seaboard 2. Ze helpen bij het nauwkeurig plaatsen van je vingers zonder dat ze het glijden over het oppervlak belemmeren. Dit maakt het spelen intuïtiever en preciezer, vooral handig voor pianisten die gewend zijn aan traditionele toetsen.
Ja, de Seaboard 2 ondersteunt Bluetooth MIDI, wat draadloos spelen mogelijk maakt. Dit is ideaal voor situaties waarin je geen kabels wilt gebruiken of wanneer je mobiel wilt werken zonder gedoe met aansluitingen.
De ingebouwde batterij van de Seaboard 2 biedt ongeveer acht uur speeltijd bij volledige lading. Opladen duurt ongeveer drie uur, wat hem geschikt maakt voor lange sessies of optredens zonder constante stroomvoorziening.
De Seaboard M is een kleinere versie met 24 toetsen en DNA Connectors voor modulaire uitbreiding. De Seaboard 2 heeft daarentegen geen DNA Connectors en biedt een groter bereik met zijn 49 toetsen, gericht op meer expressieve mogelijkheden zonder modulaire koppelingen.
Nee, de Seaboard 2 heeft geen ingebouwde geluidsengine; het fungeert puur als MIDI-controller. Om geluid te produceren moet het verbonden worden met een computer of mobiel apparaat waarop compatibele software draait zoals Equator2 of andere MPE-ondersteunende synths.
De Seaboard 2 weegt ongeveer 5,5 kilogram. Dit maakt hem draagbaar genoeg om mee te nemen naar optredens of studiosessies zonder al te zwaar te zijn om te transporteren.
Ja, refurbished modellen van de Seaboard 2 worden geleverd met dezelfde garantievoorwaarden als nieuwe producten: twee jaar volledige garantie, gratis verzending en dertig dagen retourrecht. Dit geeft vertrouwen in de kwaliteit ondanks dat het geen gloednieuw exemplaar betreft.
Je kunt instellingen aanpassen via ROLI Dashboard, dat wordt meegeleverd met de Seaboard 2. Hiermee kun je zaken als gevoeligheid voor glide en slide instellen, evenals andere parameters die invloed hebben op hoe het instrument reageert op je aanrakingen.
Samenwerking met Airwave en ROLI Vision software biedt extra expressiemogelijkheden door handbewegingen boven het oppervlak te volgen. Dit voegt vijf aanvullende dimensies aan expressie toe en opent deuren naar composities in driedimensionale ruimte.
Nee, precision frets zijn ontworpen om houvast te bieden zonder glijdende bewegingen te belemmeren. Je kunt nog steeds soepel tussen noten glijden terwijl je profiteert van betere vingernavigatie dankzij deze ribbels.
Zeker, er is wel enige gewenning nodig vanwege het onconventionele speeloppervlak. Pianisten moeten bijvoorbeeld wennen aan het ontbreken van fysieke aanslagfeedback die traditionele toetsen bieden. Maar zodra je gewend bent aan het siliconen oppervlak en precision frets, wordt spelen intuïtiever.
Equator2 is speciaal ontwikkeld om optimaal gebruik te maken van de expressieve mogelijkheden van de Seaboard 2. Met zes verschillende geluidsbronnen en meer dan 1400 presets biedt deze synth eindeloze mogelijkheden voor klankexperimentatie die perfect aansluiten bij wat MPE kan bieden.
Ja, als je al een RISE bezit verandert er niets behalve dat nieuwe software-updates mogelijk onder de naam 'Seaboard 2' verschijnen. Functioneel blijven beide versies identiek en blijven firmware-updates beschikbaar voor beide namen.
Dit artikel is geschreven door Bas Vermeulen
Specialiteit: MIDI Keyboards
Bas is toetsenist en muziekdocent met een focus op MIDI keyboards. Hij heeft jarenlange ervaring met verschillende merken en geeft workshops over digitale muziekinstrumenten.