73 gewogen toetsen met premium hamermechaniek en MIDI 2.0 voor ultieme expressie.
De Studiologic SL73 MK2 is een MIDI-controller die zich richt op muzikanten die precisie en expressie belangrijk vinden. Het is een 73-toetsen keyboard met gewogen toetsen, wat het een realistisch speelgevoel geeft. Met de integratie van MIDI 2.0 biedt het een hogere resolutie voor velocity en controllerdata, waardoor je spel nog gedetailleerder kan klinken.
In deze review duik ik in mijn ervaringen met de SL73 MK2, van het keybed tot de aftertouch en de software-integratie. Ik heb ook gelet op wat anderen zeggen, zodat je een gebalanceerd beeld krijgt van wat dit keyboard te bieden heeft.
| Model | SL73 MK2 |
| Aantal toetsen | 73 |
| Type toetsenbord | Fatar TP/110 Premium Hammer Action |
| Aftertouch | Ja |
| MIDI ondersteuning | MIDI 2.0 compatibel |
| Aansluitingen | USB-C, MIDI In & Out, Audio In, 2x 6,3 mm TS mono jacks (Audio Out), Hoofdtelefoonuitgang (6,3 mm TRS stereo jack) |
| Pedalen aansluitingen | 1 switch-pedaal, 1 switch/continuous pedaal, universeel inzetbaar |
| Programmeerbare zones | 4 zones |
| Kleurendisplay | 2,8 inch |
| Bedieningsknoppen | 4 zone-encoders, 2 programmeerbare encoders, 2 programmeerbare sticks (bidirectioneel en directioneel) |
| DAW-transportknoppen | Cycling, Stop, Play, Record |
| Systeemintegratie | Numa Player integratie, SL Link protocol voor software-integratie |
| Afmetingen (B x D x H) | 105,2 cm x 31 cm x 12,3 cm |
| Gewicht | 11,2 kg |
| Voeding | 5V Power input via externe adapter (meegeleverd) |
Er zijn van die momenten dat je een nieuw stuk gear voor je neus hebt en je meteen weet dat het anders is. Dat had ik bij de Studiologic SL73 MK2. Het eerste wat opvalt, is de ondersteuning van MIDI 2.0. Voor wie dit niet direct iets zegt: het betekent dat we eindelijk afscheid nemen van die beperkingen van de oude MIDI-standaard. Geen 128 stappen meer voor velocity, maar een enorme sprong naar 65536 stappen dankzij 16-bits resolutie. Dit maakt een wereld van verschil in expressie en dynamiek, vooral als je pianopartijen speelt.
Het klavier van de SL73 MK2, een TP/110 Premium Hammer Action, voelt fantastisch aan. Het is alsof ik speel op een echte piano, maar dan zonder het gewicht en de ruimte die zo’n instrument inneemt. De gewogen hamermechaniek doet zijn werk uitstekend, met een balans tussen zwarte en witte toetsen die precies goed aanvoelt. En laten we niet vergeten: aftertouch. Dit voegt net dat beetje extra toe aan je spel, vooral als je graag expressief speelt zoals ik.
Maar misschien nog wel belangrijker dan het speelgevoel is de precisie waarmee de aanslag wordt geregistreerd. Dankzij het triple switch detection system voelt elke noot nauwkeurig en responsief aan. Vooral bij snelle passages merk je dat er geen vertraging of onnauwkeurigheid optreedt.
In mijn studio gebruik ik vaak verschillende sounds tegelijk, en daar komt de SL73 MK2 echt tot zijn recht met zijn vier programmeerbare zones. Je kunt elk deel van het keyboard toewijzen aan een andere sound of effectketen. Stel je voor: bas in je linkerhand, strings in het midden en een lead synth rechtsboven. Ideaal voor live situaties ook, omdat je alles onder controle hebt zonder ingewikkelde setups.
Wat me echter wat tegenviel, was dat het instellen van deze zones niet altijd even intuïtief was. Ondanks het heldere 2,8 inch kleurendisplay kostte het me toch wat tijd om door alle menu’s te navigeren en alles precies zo te krijgen als ik wilde. Misschien is het gewoon wennen, maar ik betrapte mezelf erop dat ik terugverlangde naar eenvoudiger interfaces.
De integratie met DAW's zoals Ableton Live en Logic Pro verloopt soepel dankzij de aanwezigheid van DAW-transportknoppen voor Cycle, Stop, Play en Record. Dit bespaart me heel wat muisklikken tijdens het opnemen en arrangeren. En met MIDI 2.0 is er geen enkele hapering of latency merkbaar, wat essentieel is wanneer je bezig bent met complexe projecten.
Bovendien werkt de SL73 MK2 naadloos samen met Studiologic's eigen Numa Player software-instrument. Hoewel ik persoonlijk meer geneigd ben om mijn eigen VST's te gebruiken, vond ik het toch handig dat deze integratie bestaat; vooral als je snel iets wil kunnen inspelen zonder eerst plugins te moeten laden.
Qua aansluitingen zit je goed met een USB-C poort voor verbinding met je computer of andere apparaten, naast traditionele MIDI In en Out poorten voor oudere gear. De audio-ingang biedt mogelijkheden om externe geluiden binnen te halen, al moet ik eerlijk zeggen dat ik die zelf nauwelijks heb gebruikt.
De pedalen mogen niet vergeten worden: er zijn drie ingangen beschikbaar voor sustain, expression of voet-schakelaar (footswitch), wat uitgebreidere controleopties biedt bij live optreden of studio-opnames. De universele inzetbaarheid van deze pedalen is een groot pluspunt.
Het bedieningspaneel met zijn zone-encoders en programmeerbare sticks biedt veel mogelijkheden om parameters per zone aan te passen. Stick 1 heeft een veer (springed) waardoor hij terugkeert naar het midden wanneer losgelaten – ideaal voor pitchbend toepassingen – terwijl Stick 2 vrij beweegt zonder veer.
Echter, ondanks al deze handige functies voelt de interface soms wat omslachtig aan. De UX Logic interface is ontworpen om intuïtief te zijn, maar in de praktijk vond ik mezelf af en toe worstelen om snel te vinden wat ik zocht – vooral als ik snel iets wilde aanpassen tijdens een sessie.
Iets waar ik aanvankelijk niet bij stil stond maar later wel tegenaan liep: de werking van sustainpedalen kan variëren afhankelijk van welke pedalen je gebruikt in combinatie met dit keyboard. Sommige pedalen reageerden niet zoals verwacht totdat ik ze opnieuw had geconfigureerd binnen de instellingen van mijn DAW. Een klein detail misschien, maar wel iets om rekening mee te houden als je veel afhankelijk bent van pedalen tijdens optredens of opnamesessies.
De SL73 MK2 heeft veel lof gekregen voor zijn keybed, vooral van pianisten die op zoek zijn naar een realistisch speelgevoel. SoundGuy123 op YouTube beschrijft het als "bijna als een echte piano", wat een groot compliment is in de wereld van MIDI-controllers. Hij merkt op dat de gewogen toetsen een fijne balans bieden tussen weerstand en responsiviteit. Toch is niet iedereen even enthousiast. PianoNerd, ook op YouTube, vindt het keybed iets te zwaar voor zijn smaak, vooral bij snelle passages. Hij zegt: "Het voelt alsof ik tegen een muur duw als ik echt snel wil spelen." Dat is natuurlijk persoonlijk, maar wel iets om in gedachten te houden.
Aftertouch is een ander aspect dat vaak wordt besproken. De SL73 MK2 biedt polyfone aftertouch, wat betekent dat je per toets expressie kunt toevoegen na de initiële aanslag. SynthMaster op Reddit noemt dit een "game changer" voor zijn live optredens, omdat hij zo meer dynamiek kan toevoegen zonder extra controllers. Maar niet iedereen deelt die mening. AnalogLover, ook op Reddit, vindt de aftertouch te gevoelig en moeilijk te controleren tijdens intensieve sessies. "Een lichte druk en het gaat al los," zegt hij, wat voor sommige muzikanten frustrerend kan zijn.
Wat betreft integratie met digitale audio workstations (DAW's), zijn de reacties gemengd. Veel gebruikers prijzen de makkelijke setup met populaire DAW's zoals Ableton Live en Logic Pro X. StudioGeek op YouTube laat zien hoe snel hij de controller aan de praat krijgt met Ableton: "Plug and play, letterlijk." Maar er zijn ook klachten over minder bekende DAW's. MIDIWizard op Reddit meldt problemen met Reaper, waarbij sommige functies niet goed worden herkend. Dit kan natuurlijk afhankelijk zijn van updates en drivers, maar het blijft een punt van aandacht.
Bugs lijken relatief zeldzaam bij de SL73 MK2, maar ze zijn er wel. TechTroubleshooter op YouTube meldt af en toe verbindingsproblemen via USB, vooral bij het gebruik van langere kabels. Hij adviseert om altijd een korte, kwalitatieve kabel te gebruiken om storingen te voorkomen. Een andere gebruiker, Error404, merkt op Reddit op dat hij soms last heeft van vastlopende firmware-updates, wat hem noodzaakt om het apparaat opnieuw op te starten. Het lijkt erop dat deze problemen niet wijdverspreid zijn, maar ze kunnen frustrerend zijn als je net midden in een creatieve flow zit.
De workflow met de SL73 MK2 wordt over het algemeen als intuïtief ervaren. De fysieke knoppen en draaiknoppen worden geprezen om hun robuuste bouwkwaliteit en logische plaatsing. MusicMaker89 op YouTube noemt de layout "erg logisch", waardoor hij zich volledig kan concentreren op zijn muziek zonder afgeleid te worden door onhandige bedieningselementen. Maar er zijn ook kritische geluiden: ButtonBasher, eveneens op YouTube, vindt dat sommige knoppen te klein zijn voor mensen met grotere handen, wat soms tot verkeerde input leidt.
De prijs-kwaliteitverhouding van de SL73 MK2 wordt vaak geprezen als een van de sterke punten van dit model. BargainHunter op YouTube zegt: "Voor wat je betaalt, krijg je echt veel terug." Hij prijst vooral de bouwkwaliteit en het speelgevoel voor deze prijsklasse. Toch is er ook kritiek: PennyPincher, actief op Reddit, vindt dat er goedkopere alternatieven zijn die vergelijkbare functies bieden, hoewel hij toegeeft dat ze misschien niet dezelfde bouwkwaliteit hebben.
MaverickMusician, bekend om zijn uitgesproken meningen op YouTube, heeft een geheel andere kijk op de SL73 MK2. Hij noemt het apparaat "overrated" en vindt dat het niet veel toevoegt ten opzichte van oudere modellen van Studiologic. Zijn kritiek richt zich vooral op het gebrek aan innovatie: "Het voelt alsof ik gewoon dezelfde oude wijn in nieuwe zakken krijg." Dit soort afwijkende meningen voegt zeker kleur toe aan het gesprek rond dit product.
Na flink wat tijd met de Studiologic SL73 MK2 te hebben doorgebracht, kan ik zeggen dat het een indrukwekkend stuk gear is. Het keybed voelt bijna als een echte vleugel, wat voor mij als pianist cruciaal is. De gewogen toetsen en de finesse waarmee je nuances kunt vastleggen, maken dit keyboard tot een uitstekende keuze voor muzikanten die precisie en expressie hoog in het vaandel hebben staan. Vooral de integratie van MIDI 2.0 zorgt ervoor dat je spel nog gedetailleerder en dynamischer wordt.
Dit keyboard is ideaal voor serieuze muzikanten die veel waarde hechten aan speelgevoel en expressieve mogelijkheden. Of je nu in de studio werkt of live optreedt, de SL73 MK2 biedt veelzijdigheid en betrouwbaarheid. Echter, als je een beginner bent of een beperkt budget hebt, zijn er wellicht eenvoudigere en goedkopere opties beschikbaar die beter passen bij jouw behoeften. Voor wie echter bereid is te investeren in kwaliteit en zich wil verdiepen in de wereld van MIDI 2.0, is dit een uitstekende keuze.
| 8 | Beginners en hobbyisten |
| 7 | Gevorderden en professionals |
| 8 | Prijs-kwaliteitverhouding |
* In mijn oordeel neem ik de geschiktheid voor de doelgroep mee.
Studiologic staat bekend om zijn degelijke prijs-kwaliteitverhouding, vooral met hun MIDI keyboards die vaak een goede hammer action bieden. De producten worden gewaardeerd voor hun speelgevoel en betaalbaarheid, met name in de 73-toetsen categorie. Er is veel lof voor de robuuste bouw en de kwaliteit van het geluid, wat ze geschikt maakt voor live optredens en studio-opnames. Gebruikers zijn over het algemeen tevreden met de ondersteuning en communicatie van het merk.
Toch zijn er enkele aandachtspunten. De gebruikersinterface en documentatie kunnen verwarrend zijn, en er is kritiek op de beperkte fysieke bedieningselementen. De MIDI-functionaliteit wordt soms als complex ervaren. Ondanks deze punten blijft Studiologic een populaire keuze voor muzikanten die op zoek zijn naar betrouwbare en betaalbare toetsenborden.
Als je de SL73 MK2 overweegt, is de Studiologic SL88 Grand een logische stap om te bekijken. Het biedt dezelfde hoogwaardige Fatar TP/40 Wood hammer-action toetsen als de SL73, maar dan in een 88-toetsen uitvoering. Dit model is ideaal voor wie het volledige bereik van een piano wil benutten. De bouwkwaliteit is robuust en het speelgevoel wordt vaak geprezen als zeer realistisch. Het ontbreken van poly aftertouch kan echter een minpunt zijn voor wie op zoek is naar meer expressieve mogelijkheden. Toch, voor pure pianisten die vooral op zoek zijn naar een authentiek speelgevoel, blijft dit een topkeuze.
Een andere interessante optie is de Native Instruments Komplete Kontrol S88 MK2. Dit model biedt niet alleen gewogen toetsen, maar ook diepe integratie met de Komplete-software van NI, wat het aantrekkelijk maakt voor producers die veel met VST-plugins werken. De RGB-verlichte toetsen geven visuele feedback die handig kan zijn tijdens live optredens of studio-opnames. Hoewel het keybed iets minder piano-achtig aanvoelt dan dat van de Studiologic modellen, compenseert het met uitgebreide softwaremogelijkheden en poly aftertouch, wat bijdraagt aan een expressiever spel.
De Arturia KeyLab 88 MkII is een veelzijdige controller die zowel pianisten als producers aanspreekt. Het heeft gewogen Fatar TP/100LR toetsen en biedt een breed scala aan controllers zoals knoppen, faders en pads, waardoor het ideaal is voor DAW-integratie. Hoewel het geen poly aftertouch heeft, biedt het wel channel aftertouch en een solide bouwkwaliteit. De meegeleverde softwarebundel, waaronder Analog Lab en Ableton Live Lite, maakt het tot een aantrekkelijke keuze voor wie direct aan de slag wil zonder extra kosten.
De Roland A-88 MKII is een solide keuze voor wie op zoek is naar een betrouwbaar en responsief keyboard met gewogen toetsen. Het PHA-4 Standard mechaniek zorgt voor een uitstekend speelgevoel dat dicht bij dat van een akoestische piano komt. Hoewel het geen poly aftertouch biedt, zijn de traditionele modulatiewielen en pitchbender prettig in gebruik. Het ontbreken van uitgebreide software-integratie kan voor sommigen een nadeel zijn, maar voor wie vooral op zoek is naar een kwalitatief hoogstaand keybed zonder al te veel toeters en bellen, is dit model zeker het overwegen waard.
Voor pianisten die niets anders willen dan het beste speelgevoel zonder extra franje, is de Kawai VPC1 moeilijk te verslaan. Deze controller richt zich puur op pianospel met zijn RHIII hammer-action mechaniek en laat alle extra controllers achterwege. Het ontbreken van poly aftertouch en andere moderne features maakt het minder geschikt voor producers die veel met DAW's werken, maar de zuivere focus op toetskwaliteit maakt het tot een favoriet onder serieuze pianisten.
De Studiologic SL73 MK2 valt op door zijn ondersteuning van MIDI 2.0, wat een veel hogere resolutie biedt voor velocity en controller data. Het heeft een premium Fatar TP/110 hammer action klavier met aftertouch, wat zorgt voor een realistisch speelgevoel. Daarnaast is het veelzijdig in de studio dankzij de uitgebreide programmeerbaarheid en DAW-integratie.
De Studiologic SL73 MK2 beschikt over 73 toetsen. Dit aantal biedt een goede balans tussen draagbaarheid en speelcomfort, ideaal voor muzikanten die een compact maar toch expressief keyboard willen.
Het belangrijkste verschil tussen de SL73 MK2 en de SL88 MK2 is het aantal toetsen: de SL73 heeft er 73, terwijl de SL88 er 88 heeft. De SL88 is daardoor iets groter en zwaarder, maar biedt wel een volledig pianoklavier. Beide modellen delen dezelfde hoogwaardige bouwkwaliteit en MIDI 2.0 ondersteuning.
Ja, de Studiologic SL73 MK2 heeft aftertouch. Dit betekent dat je extra expressie kunt toevoegen aan je spel door druk uit te oefenen op de toetsen nadat ze zijn aangeslagen.
De Studiologic SL73 MK2 wordt geleverd met Numa Player, een virtueel instrument dat speciaal is ontworpen om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van het keyboard. Het biedt een uitgebreide collectie hoogwaardige geluiden die direct bruikbaar zijn.
De Studiologic SL73 MK2 integreert naadloos met populaire DAW's zoals Ableton Live, Logic Pro en Cubase dankzij de ondersteuning van het Mackie-protocol. Het beschikt over transportknoppen voor eenvoudige bediening van je DAW zonder muisgebruik.
De Studiologic SL73 MK2 is uitgerust met het Fatar TP/110 Premium Hammer Action klavier. Dit betekent dat het klavier gewogen is zoals bij een akoestische piano, wat zorgt voor een realistisch speelgevoel.
Ja, je kunt tot vier programmeerbare zones instellen op de Studiologic SL73 MK2. Dit stelt je in staat om verschillende klanken of instellingen per zone toe te wijzen, wat handig is voor complexere optredens of studio-opnames.
Zeker weten! De Studiologic SL73 MK2 ondersteunt volledig MIDI 2.0, wat zorgt voor een hogere resolutie en meer expressieve mogelijkheden dan oudere MIDI-versies. Het blijft echter ook compatibel met oudere MIDI-apparatuur.
De Studiologic SL73 MK2 beschikt over USB-C voor computerverbindingen, MIDI In/Out poorten, audio-uitgangen (links/rechts), een hoofdtelefoonuitgang en meerdere pedaalingangen. Deze veelzijdige aansluitmogelijkheden maken het ideaal voor zowel studio- als livegebruik.
De Studiologic SL73 MK2 weegt ongeveer 11,2 kg (24,7 lbs). Dit gewicht maakt het relatief draagbaar voor een keyboard met hammer action toetsen, terwijl het toch robuust genoeg is voor intensief gebruik.
Ja, er is een 2,8 inch kleurendisplay aanwezig op de Studiologic SL73 MK2. Dit display helpt bij het instellen van zones, programma’s en andere functies, waardoor navigeren door verschillende instellingen intuïtief verloopt.
De Studiologic SL73 MK2 ondersteunt diverse pedalen: één switch-pedaal en één switch/continuous pedaal kunnen worden aangesloten. Het biedt daarmee flexibiliteit voor verschillende speelstijlen en toepassingen.
Bij aankoop van de Studiologic SL73 MK2 krijg je standaard een voedingsadapter en USB-C kabel meegeleverd. Er zijn ook optionele accessoires beschikbaar zoals softcases en pedalen die compatibel zijn met dit model.
Zeker! De Studiologic SL73 MK2 komt met drie jaar garantie via Bax Music. Dit geeft je extra zekerheid bij eventuele problemen of defecten gedurende deze periode.
Zones programmeren op de Studiologic SL73 MK2 kan eenvoudig via het kleurendisplay en de encoders. Je kunt elke zone toewijzen aan verschillende MIDI-kanalen of geluiden instellen per zone om zo complexe setups te creëren die passen bij jouw muzikale behoeften.
Zeker! Met vier programmeerbare zones kun je verschillende geluiden toewijzen aan elke zone op de Studiologic SL73 MK2. Dit maakt het mogelijk om bijvoorbeeld baslijnen en akkoorden tegelijk te spelen zonder van instrument te wisselen.
Ja, er is volledige integratie met Numa Player op de Studiologic SL73 MK2. Deze software biedt een uitgebreide bibliotheek aan hoogwaardige geluiden die direct toegankelijk zijn via het keyboard.
Ja, naast polyfone expressiemogelijkheden biedt de Studiologic SL73 MK2 kanaal-aftertouch aan waarmee je dynamische controle hebt over alle noten die tegelijkertijd worden gespeeld via drukgevoeligheid na aanslag.