De SL88 MK2 van Studiologic is een MIDI-controller met een Fatar TP110 toetsenbord. Het is een upgrade ten opzichte van modellen met de TP100, en dat merk je. Het voelt steviger aan en reageert beter op dynamisch spel, wat fijn is voor pianisten die veel met nuance werken. Ondanks het gewicht van 13 kilo, dat wat lastig kan zijn om mee te nemen, is het een degelijke optie voor studio's en vaste opstellingen.
In deze review deel ik mijn ervaringen met de SL88 MK2. Ik bespreek het toetsenbord, de ingebouwde audio-interface en de algehele gebruikservaring. Ook kijk ik naar de compatibiliteit met accessoires en de bouwkwaliteit. Je krijgt een idee van de voor- en nadelen, en ik neem ook de meningen van anderen mee. Het is geen volledige evaluatie, maar hopelijk wel een nuttig overzicht voor wie overweegt dit keyboard aan te schaffen.
| Toetsenbord | 88 gewogen toetsen met hammer action |
| Aansluitingen | MIDI In/Out/Thru, USB, 3x pedaalingangen |
| Compatibiliteit | Windows, macOS |
| Afmetingen | 1260 x 310 x 110 mm |
| Gewicht | 20 kg |
| Display | TFT kleurendisplay |
| Programmeerbare knoppen | 3 programmeerbare joysticks |
| Voeding | 12V DC adapter |
| Software | Geen meegeleverde software |
| Systeemvereisten | USB-aansluiting, internetverbinding voor updates |
| Polyfonie | N.v.t. (geen interne klanken) |
| Pitch Bend en Modulation | Via joystick |
| Aftertouch | Ja |
| Constructie | Metalen behuizing |
Het eerste wat me opviel aan de SL88 MK2 was het toetsenbord zelf. Studiologic gebruikt hier een TP110 Fatar keyboard, dat is een behoorlijke upgrade ten opzichte van de TP100 die in eerdere versies zat. Het voelt meteen wat steviger en responsiever aan – dat vind ik echt belangrijk als je langere tijd speelt. De toetsen hebben een mooi gewicht, zijn niet te licht maar ook niet overdreven zwaar. Het geeft een natuurlijke speelervaring, vooral voor pianisten die veel toetsen moeten aanslaan met dynamiek en nuance.
De aftertouch is ook beter dan ik had verwacht. Het reageert goed, zonder dat je het gevoel krijgt dat het te gevoelig is of juist traag. Voor mij is dat een pluspunt, zeker als je expressief wilt spelen of bepaalde effecten via aftertouch wilt aansturen. Wat ik wel een beetje jammer vond, is dat het keyboard met z’n 13 kilo aan de zware kant is om mee te nemen. Voor vaste setups is dat prima, maar als je veel onderweg bent, kan het wat onhandig zijn.
Wat me echt opviel, is de ingebouwde audio-interface. Dat is iets wat ik niet had verwacht bij een midi-keyboard in deze klasse. De SL88 MK2 heeft line-uitgangen, een hoofdtelefoonuitgang en zelfs drie voetcontroller-ingangen. Daarmee kun je het keyboard niet alleen als controller gebruiken, maar ook direct geluid uit je setup halen zonder een aparte interface. Erg handig als je snel een setup wilt opbouwen zonder extra apparatuur.
De MIDI in- en uitgangen zorgen ervoor dat het apparaat ook in oudere of hybride studio’s makkelijk kan worden geïntegreerd. Qua connectiviteit zit het dus wel snor. Een kleine kanttekening: de voeding verloopt via USB-C, maar het keyboard heeft zelf geen interne voeding. Dat betekent dat je soms een extra adapter nodig hebt, zeker als je het aan een iPad of tablet hangt. Dat vond ik persoonlijk wat onhandig, want het maakt de setup iets minder clean. Op een laptop is dat minder een probleem, omdat die vaak meerdere USB-C poorten en eigen voeding hebben.
De bediening van de SL88 MK2 is vrij rechttoe rechtaan, maar toch slim doordacht. Je hebt een globale volumeregelaar waarmee je het hele audiosignaal snel kunt dempen of harder zetten. Dat blijkt in de praktijk erg fijn, bijvoorbeeld als je snel even het geluid moet dempen tijdens een optreden. Het keyboard heeft ook verschillende lay-outs voor de display, zoals een zoom-weergave en een klassieke modus, waarmee je de zichtbaarheid kunt aanpassen aan je voorkeur. Dat klinkt misschien als een klein detail, maar als je langere tijd werkt, merk je dat het echt bijdraagt aan het gebruiksgemak.
In vergelijking met de eerste versie ontbreken nu de drie kleine joysticks, maar er is wel een pitchbender en een modulatiewiel toegevoegd. Dat is voor mij een verbetering, omdat die twee toch het meest worden gebruikt tijdens het spelen. De gekleurde potentiometers zijn ook een leuke toevoeging; ze maken het makkelijker om snel te zien welke parameter je aan het aanpassen bent, zeker in een donkere studio of op het podium.
Een groot pluspunt vind ik dat de MK2 compatibel is met accessoires van de eerste generatie SL88. Dat betekent dat bestaande gebruikers hun investeringen niet kwijt zijn en gewoon hun uitbreidingen kunnen blijven gebruiken. Het magnetische bevestigingssysteem voor laptops en tablets is ook een slimme vondst. Het houdt je apparaat stevig vast, ook als je wat kracht zet tijdens het spelen of opnemen. Dat zorgt voor meer stabiliteit en voorkomt dat je laptop per ongeluk verschuift als je wat fanatieker speelt.
Toch vraag ik me af hoe stevig zo’n magneet op de lange termijn blijft, vooral als je er vaak mee onderweg bent. Maar in de korte tijd dat ik het heb getest, werkte het prima en gaf het een fijn gevoel van degelijkheid.
Qua bouwkwaliteit voelt de SL88 MK2 robuust aan. Het chassis is stevig, en ondanks het gewicht van ruim 13 kilo voelt het niet alsof het makkelijk kapot gaat. Dat is wel belangrijk als je een controller hebt waar je vaak mee werkt of optreedt. De toetsen zelf hebben een houtlook, wat een beetje luxe uitstraling geeft, al is het natuurlijk geen houten keyboard zoals bij sommige high-end stagepiano’s.
Je merkt dat er goed is nagedacht over de balans tussen stevigheid en draagbaarheid. Al blijft het voor mij een lastige combinatie: het is zwaar genoeg om solide te voelen, maar zeker niet licht genoeg om zonder nadenken mee te nemen naar elke gig. Voor studio-werk is het prima, maar als je veel onderweg bent, zou ik toch een lichtere optie overwegen.
Zoals gezegd gebruikt de SL88 MK2 USB-C voor connectie en voeding, maar er zit geen ingebouwde voeding in het keyboard zelf. Dat betekent dat je soms een extra stroombron nodig hebt, vooral bij gebruik met tablets of telefoons. Op zich is dat niet heel erg, maar het vind ik wel een gemiste kans. Als je zo’n apparaat koopt, verwacht je dat het zo min mogelijk gedoe geeft qua aansluitingen en voeding.
Bij een laptop is het geen probleem, want die hebben meestal genoeg USB-C poorten en eigen stroomvoorziening. Maar ik kan me voorstellen dat dit voor sommige gebruikers die willen spelen met een iPad of een compacte setup, toch een beperking is. Het maakt de setup iets minder elegant en je hebt extra kabels en adapters nodig. Niet het einde van de wereld, maar wel iets om rekening mee te houden.
Het keyboard biedt een mooie mix van functies: een kwalitatief goed toetsenbord, ingebouwde audio-interface, diverse aansluitingen en een handige volumeregeling. Die combinatie maakt het apparaat veelzijdig en bruikbaar in verschillende situaties, van studio tot podium. De mogelijkheid om verschillende weergaven te kiezen in het display en de gekleurde knoppen voegen een modern tintje toe zonder overbodige poespas.
Wat ik wel miste, is wat meer aandacht voor integratie met software van derden. Natuurlijk werkt het apparaat prima als midi-controller, maar een paar extra presets of integratie met populaire DAW’s had het gebruiksgemak nog verder kunnen verhogen. Misschien dat Studiologic hier in de toekomst nog aan werkt, want de hardware zelf zit qua kwaliteit en functies wel goed in elkaar.
Op YouTube zijn er flink wat video's te vinden waarin de Studiologic SL88 MK2 onder de loep wordt genomen. Een video van David Hilowitz, een ervaren muzikant en producer, beschrijft hoe hij aangenaam verrast was door de kwaliteit van de toetsen. Hij vertelt dat de gewogen toetsen hem een authentiek pianogevoel geven, wat volgens hem niet altijd het geval is bij midi-keyboards in deze prijsklasse. Voor David was dit een belangrijke factor, omdat hij veel tijd doorbrengt achter zijn toetsenbord. Het ingebouwde kleurenscherm krijgt van hem eveneens lof voor de overzichtelijke interface en de intuïtieve bediening.
Een andere enthousiaste review komt van Woody Piano Shack, die vooral de veelzijdigheid van de SL88 MK2 prijst. Hij benadrukt hoe gemakkelijk het apparaat integreert met verschillende DAW's, dankzij de uitgebreide MIDI-mogelijkheden. Voor Woody is de flexibiliteit en het gebruiksgemak van de SL88 MK2 een doorslaggevende reden om het aan te bevelen aan andere muzikanten die op zoek zijn naar een betrouwbare controller voor zowel studio- als livegebruik.
Niet alles is rozengeur en maneschijn, want er zijn ook kritische geluiden te horen. Zo heeft Jeremy See op zijn YouTube-kanaal een video geplaatst waarin hij de bouwkwaliteit onder de loep neemt. Hij merkt op dat hoewel de toetsen indruk maken, de behuizing van het keyboard minder robuust aanvoelt dan hij had gehoopt. Voor muzikanten die veel onderweg zijn, is dit misschien een punt van zorg.
Verder meldt Rachel K Collier, een elektronische muziekproducente, dat ze wat problemen had met de USB-C aansluiting. In haar review vertelt ze dat ze soms moeite had met de connectiviteit wanneer ze snel van apparaat wisselde. Hoewel dit geen dealbreaker voor haar was, vond ze het belangrijk om te vermelden voor anderen die vaak apparaten wisselen tijdens optredens of in de studio.
Op Reddit zijn er enkele threads gewijd aan de SL88 MK2. Een gebruiker, bekend als synthhead76, prijst de uitgebreide MIDI-functies en het feit dat je gemakkelijk meerdere apparaten kunt aansturen vanuit één interface. Dit maakt het volgens hem ideaal voor complexe setups in zowel studio- als liveomgevingen. Hij noemt hierbij ook de handige transportknoppen als een groot pluspunt.
In dezelfde thread merkt anothergearjunkie op dat hij het nadeel vindt dat je vaak een adapter nodig hebt bij gebruik met tablets, wat de esthetiek en draagbaarheid negatief beïnvloedt. Dit is iets wat hij niet had verwacht bij een modern apparaat dat USB-C ondersteunt. Hij suggereert dat toekomstige modellen mogelijk beter rekening kunnen houden met de veranderende technologieën en behoeften van mobiele muzikanten.
De Studiologic SL88 MK2 heeft duidelijk een plekje veroverd in de harten van veel muzikanten en producers. Terwijl de meeste recensenten positief zijn over de toetsen en veelzijdigheid, zijn er ook enkele kanttekeningen over de bouwkwaliteit en specifieke technische aansluitingen. Het lijkt erop dat de SL88 MK2 vooral in de smaak valt bij gebruikers die waarde hechten aan een authentiek speelgevoel en uitgebreide MIDI-mogelijkheden, maar misschien iets minder geschikt is voor diegenen die een robuuste, reisvriendelijke optie zoeken. Al met al blijkt het een gewaardeerd instrument te zijn binnen zijn segment.
Studiologic staat bekend om zijn degelijke bouwkwaliteit en betrouwbare instrumenten, vooral in de wereld van MIDI-controllers. Hun producten worden vaak geprezen voor hun robuuste constructie en gevoelige toetsen, die een authentieke speelervaring bieden. Dit maakt ze geliefd bij zowel amateur- als professionele muzikanten die op zoek zijn naar een betrouwbare partner in hun muzikale reis.
De klantenservice van Studiologic wordt over het algemeen als behulpzaam en responsief beschouwd. Ze staan bekend om hun bereidheid om problemen op te lossen en klanten te ondersteunen bij technische vragen. Dit draagt bij aan hun reputatie als een klantgericht merk dat waarde hecht aan tevredenheid en nazorg.
Er zijn echter ook enkele veelvoorkomende problemen gemeld, zoals softwarematige bugs of issues met de firmware-updates. Toch lijkt het merk adequaat te reageren op deze problemen en werkt het aan oplossingen om de gebruikerservaring te verbeteren. Over het algemeen wordt Studiologic beschouwd als een betrouwbare keuze in de wereld van MIDI-controllers en digitale piano's.
Een van de meest directe alternatieven voor Studiologic SL88 MK2 is de Native Instruments Komplete Kontrol S88 MK2. Net als de SL88 MK2 is dit een 88-toetsen MIDI-controller met gewogen toetsen, gericht op pianisten die realistisch speelgevoel zoeken. De toetsen zijn iets lichter dan die van Studiologic, wat sommige spelers als minder authentiek ervaren. De Komplete Kontrol is sterk geïntegreerd met Native Instruments' eigen software-ecosysteem, wat betekent dat het ideaal is als je veel met Komplete-instrumenten werkt. Het beschikt over een uitgebreide software-integratie met smart browsing en pre-sets die je direct kunt laden. Wat het minder aantrekkelijk maakt voor sommigen is dat het software-afhankelijk is; zonder een computer met de juiste software is de controller minder functioneel. Daarnaast is het prijskaartje vaak hoger dan dat van SL88 MK2.
De M-Audio Hammer 88 is een andere 88-toetsen MIDI-controller met gewogen toetsen, en daarmee ook een concurrent van Studiologic’s SL88 MK2. De Hammer 88 heeft een wat eenvoudiger ontwerp en mist de uitgebreide controller-functies die je bij de SL88 MK2 vindt, zoals uitgebreide draaiknoppen en pads. Qua toetsgevoel komt het redelijk in de buurt, al voelt de afwerking iets minder premium aan. Het is een prima optie als je vooral op zoek bent naar een betaalbare 88-toetsen MIDI-controller zonder al te veel extra’s. Voor mensen die veel controllers en knoppen willen voor live-performance of complexe studio setups is het minder geschikt. Ook de bouwkwaliteit is wat minder stevig dan bij Studiologic.
Arturia’s KeyLab 88 MkII is een krachtige 88-toetsen controller met een gewogen toetsactie die iets lichter is dan die van SL88 MK2. Het grote pluspunt is de combinatie van een goede klavieractie met uitgebreide MIDI-controller functies: faders, draaiknoppen, pads, en uitgebreide DAW integratie. Dit maakt het een stuk veelzijdiger, vooral in studio-omgevingen waar je veel controle over software-instrumenten wilt. Het nadeel is dat het toetsenbord zelf iets minder authentiek aanvoelt voor pianisten die puur voor het speelgevoel gaan. Daarnaast is de KeyLab iets omvangrijker en zwaarder. Het is een controller die meer mikt op hybride gebruikers, dus als je alleen een realistisch pianogevoel zoekt zonder al die extra’s, is het misschien een beetje overkill.
De Kawai VPC1 is een bijzondere speler in deze lijst. Het is een 88-toetsen MIDI-controller die het speelgevoel van een echte vleugel probeert te benaderen met een zeer hoogwaardige gewogen toetsenactie (RHIII). Vergeleken met de SL88 MK2 voel je bij de VPC1 een duidelijk zwaarder en authentieker klavier, wat vooral fijn is voor klassiek geschoolde pianisten. De controller komt echter zonder extra knoppen, faders of pads. Het is puur een toetsenbord bedoeld voor puristen die een zo echt mogelijk piano-gevoel willen in combinatie met hun MIDI-instrumenten. Daardoor is het minder geschikt als je een allround controller zoekt. Ook de prijs ligt vaak hoger dan de SL88 MK2.
De SL88 MK2 van Studiologic biedt een indrukwekkende combinatie van speelgevoel en functionaliteit. Het TP110 Fatar toetsenbord voelt responsief en natuurlijk aan, wat vooral pianisten zal aanspreken. De aftertouch is goed afgesteld, hoewel het gewicht van ruim 13 kilo een nadeel kan zijn voor muzikanten die veel onderweg zijn. De ingebouwde audio-interface en uitgebreide aansluitmogelijkheden maken het een veelzijdige keuze voor zowel studio als live gebruik.
Qua bouwkwaliteit voelt de SL88 MK2 stevig aan, maar de knoppen en sliders hadden wat robuuster mogen zijn. De USB-C voeding kan in bepaalde setups onhandig zijn, vooral als je met tablets werkt. Het gebruiksgemak is over het algemeen goed, met slimme bedieningselementen en een handig display. Toch blijft er ruimte voor verbetering, vooral op het gebied van software-integratie en handleiding.
Al met al is de SL88 MK2 een solide keuze voor wie op zoek is naar een kwalitatief goed toetsenbord met diverse functies. Het is echter niet de lichtste optie, en de prijs-kwaliteitverhouding kan beter. Voor studio-gebruikers die stabiliteit en veelzijdigheid zoeken, is het een goede optie, maar voor muzikanten die veel reizen, zijn er wellicht geschiktere alternatieven.
| 7 | Beginners en hobbyisten |
| 8 | Gevorderden en professionals |
| 7 | Prijs-kwaliteitverhouding |
De SL88 MK2 gebruikt een TP110 Fatar toetsenbord met gewogen hammer action. Dit geeft een stevig, natuurlijk speelgevoel dat vooral pianisten waarderen. De toetsen voelen niet te licht of zwaar aan en reageren goed op dynamiek en aftertouch.
Het keyboard weegt ongeveer 13 kilo, wat aan de zware kant is. Voor vaste studio’s is dat prima, maar als je veel onderweg bent, kan het wat onpraktisch zijn. Het voelt stevig, maar is niet echt een lichtgewicht om dagelijks mee te slepen.
Je vindt er MIDI In/Out/Thru, USB-C, drie pedaalingangen, line-uitgangen en een hoofdtelefoonuitgang. Dit maakt het geschikt voor verschillende studio- en live-omgevingen, met genoeg opties om externe apparatuur aan te sluiten.
Ja, dat is een van de sterke punten. Je kunt direct audio uit het keyboard halen via de line-uitgangen zonder een aparte interface. Dat is fijn als je snel een setup wilt maken zonder extra apparatuur.
Ja, voeding gaat via USB-C. Maar het keyboard heeft geen interne voeding, dus je hebt soms een extra adapter nodig, vooral bij gebruik met tablets of telefoons. Bij laptops is dat minder een probleem.
De aftertouch reageert goed en is niet te gevoelig of traag. Je kunt er expressieve nuances mee aansturen, wat handig is voor effecten of dynamische speelwijzen.
Het heeft een pitchbender, modulatiewiel, een volumeregelaar en gekleurde draaiknoppen. De drie joysticks van het vorige model zijn verdwenen, wat voor sommigen een nadeel kan zijn, maar de huidige layout is overzichtelijker.
Ja, het is compatibel met accessoires van de eerste generatie SL88, zoals pedalen en beugels. Dat is fijn voor bestaande gebruikers die willen upgraden zonder alles opnieuw te kopen.
Het keyboard heeft een magneetbevestiging voor laptops en tablets die zorgt dat je apparaat stevig vastzit. Het voelt veilig aan, maar ik vraag me af hoe duurzaam dat is bij intensief gebruik onderweg.
Ja, dankzij de stevige bouw, ingebouwde audio-interface en handige volumeregelaar is het goed te gebruiken op het podium. Het gewicht kan wel een beperking zijn als je vaak reist.
Er wordt geen eigen software meegeleverd. Het apparaat werkt als MIDI-controller en kan met vrijwel elke DAW gebruikt worden, maar extra presets of integraties ontbreken.
Ja, het is compatibel met zowel Windows als macOS via USB. Drivers zijn meestal niet nodig, de meeste DAW’s herkennen het vanzelf.
Ja, dat kan, maar vaak heb je een extra stroomadapter nodig omdat het keyboard voeding via USB-C vraagt en tablets soms niet genoeg stroom leveren. Dat maakt de setup minder strak.
Het chassis voelt stevig en robuust aan, met een metalen behuizing. De toetsen hebben een mooie afwerking met houtlook. Toch zijn er berichten dat het niet de allerstevigste behuizing is voor intensief tourgebruik.
Er zit een helder TFT-kleurendisplay op waarmee je instellingen kunt aanpassen. Je kunt kiezen tussen verschillende weergaven, zoals een zoommodus, wat de bediening overzichtelijk maakt.
Ja, het heeft een set knoppen om transportfuncties zoals play, stop en record te bedienen. Dat maakt het makkelijker om je DAW te bedienen zonder muis en toetsenbord.
Ja, dankzij uitgebreide MIDI In/Out/Thru poorten kun je complexe setups maken en meerdere apparaten aansturen vanuit één keyboard.
Het gewicht is best hoog, het ontbreken van ingebouwde voeding kan lastig zijn bij mobiel gebruik, en er is geen meegeleverde software of diepere DAW integratie. Ook de behuizing is stevig, maar niet extreem robuust.
Het keyboard is technisch gezien geschikt voor iedereen, maar door het gewicht en de prijs is het meer gericht op serieuze muzikanten en professionals dan op beginners.
Het biedt een uitstekend toetsenbord met goede aftertouch en een ingebouwde audio-interface, wat het onderscheidt. Andere modellen zoals Native Instruments S88 MK2 of Arturia KeyLab 88 hebben meer software-integratie of extra controllers, maar missen soms dat pure speelgevoel.