De vijf belangrijkste dingen waar je op moet letten bij het kiezen van een MIDI-keyboard

In een homestudio is een MIDI-keyboard onmisbaar. Maar zodra je gaat zoeken, zie je tientallen modellen met elk weer andere features. Welk model kun je het beste kopen in jouw situatie?

Ik neem met je door waar je op moet letten bij het uitzoeken van een MIDI-keyboard. Geen lijstje met ‘beste’ modellen, maar praktische uitleg over de verschillen, met voorbeelden van keyboards die passen bij bepaalde voorkeuren.

1. Het aantal toetsen

Het eerste wat je opvalt bij MIDI-keyboards is het formaat. Dit wordt bijna altijd aangegeven in aantal toetsen:

• 25 tot 37 toetsen: compact, ideaal als je weinig ruimte op je bureau hebt;

• 49 toetsen: een goede middenmaat. Genoeg voor eenvoudige akkoorden en melodieën;

• 61 of 73 toetsen: hier kun je goed met twee handen tegelijk op spelen, maar ze nemen toch niet zoveel plek in;

• 88 toetsen: voor pianisten en serieuze keyboardspelers die ook pianotechniek willen oefenen.

2. Toetsgevoel: synth action, semi-weighted of hammer action?

Niet elk MIDI-keyboard voelt hetzelfde aan. Er zijn grofweg drie categorieën:

• Synth action: Licht, veerachtig, zoals bij de meeste compacte keyboards.

• Semi-weighted: Iets zwaarder, meer weerstand. Een piano-achtige aanslag.

• Hammer action: Het dichtst bij een echte piano, maar vaak duurder en groter.

Semi-weighted toetsen spelen eigenlijk altijd prettiger dan Synth Action toetsen. Ze voelen net wat natuurlijker en je kunt je expressie beter doseren, zonder dat het zo zwaar speelt als een echte piano. Een keyboard met hammer action is vooral bedoeld voor pianospel. Ze vereisen een goede speeltechniek en getrainde vingers, maar bieden dan wel de meeste mogelijkheden om je aanslag goed te doseren.

3. Extra knoppen, faders en pads

Een MIDI-keyboard is vaak meer dan alleen een rij toetsen. Zeker als je met software als Ableton, FL Studio of Logic werkt, kunnen extra knoppen, faders en pads handig zijn. Daarmee bedien je bijvoorbeeld:

• Het volume, filters en andere instellingen;

• Play, stop en record-knoppen;

• Drum- of sample-pads voor finger drumming.

Niet iedereen heeft die extra’s nodig. Als je vooral piano inspeelt, kun je prima zonder. Maar werk je veel met software-instrumenten en automatisering? Dan maken knoppen en faders het leven makkelijker.

Er is een verschil tussen knoppen die MIDI control-signalen geven (die veranderen je geluid), knoppen die een geluid geven en knoppen die je DAW bedienen. Als je al een controller hebt voor je DAW of een MIDI-controller voor CC dan zijn die extra knoppen op je keyboard misschien overbodig.

Let op:

Meer knoppen betekent ook: meer instellingen, en soms is er extra software nodig om alles goed te laten werken met jouw DAW. Als je liever plug-and-play wilt zonder gedoe, is een eenvoudiger model soms prettiger.

4. Softwarebundels en integratie

Bij veel MIDI-keyboards krijg je tegenwoordig software cadeau. Soms is dat een volledige DAW, vaak in een afgeslankte versie, of losse plugins. Maar minstens zo belangrijk is hoe goed het keyboard samenwerkt met jouw muzieksoftware.

Wat kun je verwachten aan bundels?

• DAW Lite-versies: Zoals Ableton Live Lite, vaak inbegrepen bij merken als Novation en Akai.

• VST-plugins: Synths, drumkits, effecten (bijv. Arturia Analog Lab).

• Control-software: Voor het instellen van knoppen, faders en mappings.

De Lite-versies zijn vooral bedoeld om je lekker te maken voor de betaalde versie. Niks mis mee, zo kun je het lekker uitproberen. Maar verwacht geen volledige functionaliteit.
De integratie met software loopt overigens niet altijd even soepel. Prettig is vooral als de DAW ook terugmeldingen kan doen naar je keyboard, zodat je bijvoorbeeld de actuele waarde van een parameter kunt zien. Raadpleeg onze reviews om te weten wat onze ervaringen zijn en die van anderen.

5. Prijs-kwaliteit en doelgroep

MIDI-keyboards zijn er in allerlei prijsklassen. Vanaf zo’n €60 voor een simpele mini-controller tot 600 of zelfs 1200 euro voor uitgebreidere modellen met schermen en geavanceerde toetsen. Wat bij jou past hangt sterk af van hoe je het  keyboard gebruikt.

Budget:

• Instap (± €60–€120):
  Kleine 25-toets modellen, vaak met mini-toetsen en beperkte functies.
  ✔ Voorbeeld: Akai MPK Mini MK3, populair onder beginnende producers.

• Middenklasse (± €150–€400):
  Grotere keyboards met 49 of 61 toetsen, semi-weighted gevoel, meer knoppen en betere integratie.
  ✔ Voorbeeld: Native Instruments Komplete Kontrol A49.

• Hoger segment (± €400+):
  Meer toetsen, hammer action, ingebouwde displays, diepgaande DAW-integratie.
  ✔ Voorbeeld: Arturia KeyLab 61 MkII.

Veel mensen beginnen met een budget-model, maar komen er later achter dat ze toch net wat meer willen. Bijvoorbeeld  meer toetsen, grotere toetsen of meer controle-opties. Overweeg om net wat beters te kopen zodat je op de toekomst bent voorbereid en niet twee keer een keyboard moet kopen.

Kijk vooral eerlijk naar hoe je werkt. Als je alleen af en toe een melodietje inspeelt, hoeft het niet duur of uitgebreid te zijn. Maar produceer je serieus tracks, of wil je live optreden? Dan is investeren in kwaliteit echt de moeite waard.

Conclusie: welk MIDI keyboard past bij jou?

Zoals je hebt gezien, bestaat er niet zoiets als 'het beste midi keyboard voor iedereen'. Het hangt echt af van jouw manier van werken, je ruimte en je budget.

Gebruik je vooral software-instrumenten en wil je beats maken met minimale setup? Dan is een compact keyboard met pads en knoppen ideaal. Speel je serieus piano of wil je betere controle over je spel? Dan kom je eerder uit bij een groter model met semi-weighted of hammer action toetsen.

Zelf raad ik meestal aan om iets te kiezen wat nét iets uitgebreider is dan je denkt nodig te hebben. Liever iets te veel toetsen of knoppen dan na een paar maanden al tegen beperkingen aanlopen.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Wat is het verschil tussen een MIDI keyboard en een digitale piano?
Een midi keyboard stuurt alleen MIDI-signalen naar je computer of hardware (zoals welke toets je indrukt, hoe hard, hoe lang). Er zit dus meestal géén ingebouwde geluidsbron in.
Een digitale piano heeft wél eigen geluiden aan boord en werkt zonder computer. Een midi keyboard is dus meer een 'controller' dan een op zichzelf staand instrument.

Kan ik een midi keyboard gebruiken zonder computer?
In principe niet, tenzij je het combineert met een standalone apparaat zoals een hardware synth of sequencer. Je kunt eventueel (met wat beperkingen) een ipad of andere tablet gebruiken, mits je de juiste software hebt en de goede kabels.

Hoe sluit ik een MIDI keyboard aan?
Bijna altijd via USB. Moderne keyboards zijn meestal class-compliant, wat betekent dat je geen extra drivers nodig hebt. In sommige gevallen zit er ook een ouderwetse 5-pins midi-uitgang op, handig voor gebruik met hardware-synths.

Wat is beter: mini-toetsen of full-size toetsen?
Dat hangt af van je ruimte en voorkeur. Mini-toetsen zijn ideaal voor onderweg of als je weinig plek hebt. Maar voor serieuzer werk en langere speelsessies voelen full-size toetsen veel prettiger en natuurlijker aan.

Werkt elk midi keyboard met elke DAW?
In de basis wel: MIDI is een standaardprotocol. Maar sommige keyboards zijn speciaal geoptimaliseerd voor bepaalde software (bijv. Novation Launchkey voor Ableton Live). Daardoor werken bepaalde functies direct, zoals clip launching en mixer control.